Kasıtsız Ne Demek? TDK’nin Tanımından Hayatın İçine Uzanan Bir Hikâye
Hayat bazen küçük bir kelimenin etrafında döner. “Kasıtsız” gibi… İlk bakışta sıradan, belki sözlükte aradığınızda hızlıca geçeceğiniz bir kelime. Ama gerçekte, ilişkilerimizin, hatalarımızın ve affedişlerimizin tam kalbinde yer alır. Bugün sana bir hikâye anlatacağım. Belki kendinden bir parça bulacaksın, belki de birini daha iyi anlayacaksın. Ama kesin olan bir şey var: “kasıtsız” sözcüğünün anlamı, yalnızca bir tanım olmaktan çok daha fazlası.
—
Kasıtsız Ne Demek? TDK’nin Penceresinden Anlamı
Türk Dil Kurumu’na göre “kasıtsız”, bir şeyi bilerek, isteyerek, planlayarak yapmamak; istemeden, farkında olmadan gerçekleşen davranış demektir. Yani ortada bir niyet yoktur. Bir zarar vermek, incitmek ya da sonuç yaratmak için hareket edilmemiştir.
Ama işin en çetrefilli kısmı da burada başlar: İnsanlar sonuçlara bakar, niyetlere değil. İşte bu yüzden “kasıtsız” kelimesi hayatımızda en çok yanlış anlaşılan kavramlardan biridir.
—
Bir Kelimenin Hikâyesi: Arda ve Elif
Bir zamanlar aynı şehirde yaşayan iki insan vardı: Arda ve Elif. Arda, mühendis kafalı, çözüm odaklı ve stratejik bir adamdı. Elif ise empatik, duygusal zekâsı yüksek ve insan ilişkilerine değer veren bir kadındı. Yolları bir iş projesinde kesişti ve zamanla dost oldular.
Yanlış Anlaşılmanın İlk Adımı
Bir gün Arda, şirketteki bir toplantıda Elif’in fikrine katılmadığını söyledi. Bunu teknik gerekçelerle ve tamamen işin verimliliği açısından dile getirmişti. Elif içinse bu sözler, emeklerinin küçümsenmesi anlamına geldi. Kalbi kırıldı.
Arda anlam veremedi. O sadece gerçeği söylemişti. “Kasıtsızdı” sözü, dilinin ucuna geldi ama Elif’in kırgın gözlerine bakınca sustu. Çünkü biliyordu ki, bazen niyet değil, sonuç daha çok acıtır.
—
Erkeklerin Çözüm Odaklı Yaklaşımı
Arda gibi birçok erkek için “kasıtsız” kelimesi, bir durumu açıklamanın yeterli yoludur.
“Ben kötü bir şey yapmak istemedim.”
“Sadece işimi yapıyordum.”
“Yanlış anlaşıldı.”
Onlar için önemli olan, davranışın arkasındaki niyettir. Eğer ortada kötü bir amaç yoksa, durum da sorun olmamalıdır. Arda da öyle düşünüyordu. Elif’in kırıldığını görünce, “Ama istemeden söyledim…” demesi yeterli olmalıydı. Ama olmadı.
—
Kadınların Empatik ve İlişkisel Yaklaşımı
Elif içinse mesele niyetten çok duyguydu. O sözler, kasıtsız da olsa, onu incitmişti. İnsan ilişkilerinde sonuçlar, niyetlerden bağımsız olarak da değer taşırdı.
“İstemeden de olsa canımı yaktın.”
“Sadece ne hissettiğimi duymanı istiyorum.”
“Belki niyetin kötü değildi ama beni anlamaya çalış.”
Elif’in yaklaşımı, empatiyi ve iletişimi merkeze alıyordu. Çünkü kasıtsızlık, affedilmeyi garantilemezdi. Anlaşılmayı, dinlenmeyi ve telafiyi gerektirirdi.
—
Bir Affedişin Hikâyesi
Arda, bir süre düşündü. Belki gerçekten istemeden kırmıştı ama bu, Elif’in duygusunu değiştirmiyordu. Bir gün yanına gidip şöyle dedi:
“Biliyorum, seni kırdım. Niyetim asla bu değildi ama hislerini anlamadan hareket ettim. Özür dilerim.”
İşte o anda, “kasıtsız” kelimesi sözlük anlamından çıkıp gerçek bir bağlama oturdu. Çünkü kasıtsız yapılan bir şeyin ardından gelen samimi bir özür ve empati, her şeyi değiştirebilirdi.
—
Hayatta Hepimiz Arda ve Elif’iz
Kimi zaman kasıtsız bir söz söyler, farkında olmadan bir kalbi kırarız. Kimi zaman da kasıtsız bir davranışla hayatımıza dokunan insanlara kızarız. Bu, insan olmanın bir parçasıdır.
Belki de önemli olan kasıtsız davranmamak değil, kasıtsız davranışlarımızın ardından sorumluluk almayı öğrenmektir. Çünkü niyet temiz olsa da, sonuç bazen kirli olabilir. Ve o sonucu temizlemenin yolu, “Ben kasıtsızdım.” demekten değil, “Seni anlıyorum.” demekten geçer.
—
Sence Kasıtsız Olmak Yeterli mi?
Şimdi sana soruyorum: Bir hata kasıtsız yapıldıysa affetmek daha mı kolay olur? Yoksa sonuçlar ağırsa niyetin bir önemi kalmaz mı?
Yorumlarda düşüncelerini paylaş. Belki senin cevabın, bir başkasının ilişkisini onarmasına yardımcı olur. Çünkü “kasıtsız” kelimesi, yalnızca bir sözlük tanımı değil; anlamı hayatlarımızı şekillendiren bir gerçektir. 💫